Gıda üretiminde genel olarak şebeke su kaynakları ve artezyen kuyuları kullanılır. Bu su kaynaklarından elde edilen suyun içerisindeki kimyasal bileşimin, mikrobiyolojik üreme risklerinin ve üretim için gereken proses özelliklerinin sürekli kontrol altında tutulması gerekmektedir. Bu sebeple gıda sektörü için arıtma sistemleri gerekli olan tüm koşulları sağlamak üzere özel olarak tasarlanır.
Su, gıda endüstrisinde özellikle içecek üretiminde hem bir çözücü görevi görmekte hem de nihai ürünün oransal olarak çok yüksek bir bölümünü oluşturmaktadır. Çoğu içecek prosesinin %60’dan fazla bir miktarı doğrudan sudan oluşmaktadır. Bu sebeple ürünün tadı ve kalitesi tamamen su kalitesine bağımlıdır.
Gıda Endüstrisinde Su Arıtma Sisteminin Kullanım Alanları
- İnsani tüketim için şişelenmiş su üretimi
- Meyve suyu ve benzeri içeceklerin üretiminde kullanmak üzere proses suyu üretimi
- Alkollü içki üretiminde proses suyu üretimi
- Gıda işleme ve saklama için buz üretim süreçleri
- Mayonez üretimi için proses suyu elde edilmesi
- Unlu mamüllerde proses suyu üretimi
- Yıkama ve durulama gibi işlemler için temiz su ihtiyaçları
Problemler ve Çözümler
Gıda endüstrisinde su kullanımında karşılaşılabilecek pek çok problem bulunmaktadır. Aşağıdaki tabloda en çok karşılaşılan problemler ve bunlara uygulanabilecek en efektif çözümler listelenmiştir.
Problem | Çözüm |
---|---|
Askıda katı maddelerin sudan uzaklaştırılması | Topaklayıcı kimyasallar, kum filtresi, ultrafiltrasyon |
Demir ve manganın uzaklaştırılması | Demir-mangan filtresi |
Sertlik giderimi | Su yumuşatma sistemi, kimyasal dozaj sistemleri |
Organoleptik özelliklerin iyileştirilmesi (renk, tat, koku vb.) | Karbon filtresi |
Tuzluluk giderimi ve iletkenlik düşürme | Ters ozmoz sistemi, nanofiltrasyon |
İleri su saflaştırma | Mixbed deiyonizasyon, EDI sistemi |
Ek Özellikler ve Bileşenler
Gıda sektöründe kullanılan suyun özellikle hijyen konusunda sürekli kontrol altında tutulması gerekmektedir. Bu sebeple gıda proseslerinde kullanılan her türlü arıtma ekipmanı için UV dezenfeksiyon sistemi de önerilmektedir. UV sistemi, sudaki mikrobiyolojik üremenin önüne geçerek su hijyeninin korunmasını sağlar. Özellikle şişelenmiş içme suyu üretiminde ve asidik olmayan içecek üretimlerinde UV dezenfeksiyonu vazgeçilmez bir seçenek gibi görünmektedir.
UV dezenfeksiyonu dışında gıda ile temas eden tüm yüzeylerin AISI304 veya AISI316 kalitede paslanmaz çelikten imal edilmesi hijyen noktasında doğru bir adım olacaktır. Bu sebeple gıda endüstrisinde kullanılacak bir arıtma sisteminin nihai ürün çıkış hatlarının paslanmaz çelik borulamaya sahip olması önerilir.